Sôi nổi phong trào cải tạo vườn hộ, xây dựng vườn mẫu trên địa bàn huyện Hoằng Hoá

 

Với mục tiêu khai thác, tận dụng nguồn đất đai và lao động sẵn có, những năm gần đây, các địa phương trong huyện đã bắt đầu khuyến khích người dân cải tạo, phát triển mô hình kinh tế vườn hộ. Qua thực tế cho thấy, mô hình kinh tế vườn hộ đã và đang phát huy hiệu quả, từng bước định hướng cho nông dân sản xuất hàng hóa gắn với ứng dụng khoa học kỹ thuật, nâng cao thu nhập.

Nhận thức rõ ý nghĩa của việc cải tạo vườn hộ, xây dựng vườn mẫu, ngày 8 tháng 6 năm 2021, UBND huyện Hoằng Hóa đã ban hành Quyết định số 1089/QĐ-UBND về việc ban hành Đề án “Cải tạo vườn hộ, xây dựng vườn mẫu trên địa bàn huyện Hoằng Hóa, giai đoạn 2021-2025” với mục tiêu cải tạo, nâng cấp vườn hộ thành vườn sạch sẽ, gọn gàng, đẹp, hiệu quả nhằm mục đích nâng cao đời sống tinh thần và vật chất của Nhân dân gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, NTM kiểu mẫu và xây dựng đô thị văn minh. Các tiêu chí công nhận vườn mẫu, đánh giá xếp hạng vườn mẫu đã được ban hành một cách cụ thể, rõ ràng để triển khai thực hiện ở cơ sở. Huyện phấn đấu đến cuối năm 2021, 100% số vườn tại các xã, thị trấn đạt tiêu chí sạch sẽ, gọn gàng tiến tới đẹp và hiệu quả; mỗi xã, thị trấn có 1 thôn, tổ dân phố hoàn thành cải tạo vườn hộ, xây dựng vườn mẫu gắn với xây dựng thôn, tổ dân phố kiểu mẫu. Các năm sau, mỗi năm mỗi xã, thị trấn có ít nhất 1 thôn hoàn thành cải tạo vườn hộ, xây dựng vườn mẫu gắn với xây dựng thôn, tổ dân phố kiểu mẫu. Đến năm 2025, toàn huyện có 30% số vườn hộ đạt tiêu chí vườn mẫu theo quy định của tỉnh và huyện; có 100% số thôn, tổ dân phố hoàn thành cải tạo vườn hộ, xây dựng vườn mẫu gắn với xây dựng thôn, tổ dân phố kiểu mẫu.

Từ Đề án của UBND huyện, phong trào cải tạo vườn hộ, xây dựng vườn mẫu đã sôi nổi trên địa bàn các xã, thị trấn. Bên cạnh việc ban hành đề án, kế hoạch gắn với xây dựng thôn, phố kiểu mẫu tại địa phương, các xã đã bắt tay ngay vào việc hướng dẫn các chủ hộ có vườn tiến hành cải tạo vườn của gia đình theo tiêu chí sạch sẽ, gọn gàng, đẹp và hiệu quả.

Tại Hoằng Xuân, thôn Trà La và thôn Hữu Khánh được chọn là 2 thôn sẽ hoàn thành các tiêu chí thôn kiểu mẫu trên địa bàn xã trong năm 2021. Bên cạnh các tiêu chí khác, địa phương đã hướng dẫn người dân cải tạo vườn hộ, nâng cao hiệu quả kinh tế cho mỗi gia đình. Theo đó, tại Hữu Khánh, lựa chọn 2 hộ gia đình tham gia xây dựng vườn mẫu để các hộ học tập, nhân ra diện rộng là hộ gia đình ông Lương Đức Vượng và hộ gia đình ông Lương Thọ Vực; tại thôn Trà La 2 hộ làm mẫu là hộ gia đình ông Nguyễn Đức Quy và hộ gia đình bà Đặng Thị Chung.

Theo lãnh đạo UBND xã Hoằng Xuân: đề án của huyện, các tiêu chí vườn mẫu được quy định theo 3 khung diện tích khác nhau, trong đó, đối với vườn hộ có diện tích trên 500m2, vườn mẫu là phải có sơ đồ quy hoạch khoa học, hiệu quả, có hệ thống tưới, tiêu khoa học; sản phẩm từ vườn phải đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, được tổ giám sát cộng đồng thôn xác nhận, phù hợp với tiêu chí thu nhập, môi trường cảnh quan... Khi triển khai đề án, các ban, tiểu ban vận động cấp xã, thôn đã được thành lập, phân công nhiệm vụ cụ thể, chủ động tuyên truyền sâu rộng trong Nhân dân kế hoạch xây dựng vườn hộ; rà soát, khảo sát cụ thể ở từng thôn, kêu gọi các hộ gia đình tích cực hưởng ứng, tham gia dọn dẹp cây cối, vườn tược...

Triển khai thí điểm ở 4 hộ gia đình thuộc thôn Hữu Khánh và thôn Trà La, UBND xã phân công cán bộ trực tiếp hướng dẫn thực hiện, trong đó, thôn Trà La giao cho Hội Phụ nữ và Hội CCB phụ trách; thôn Hữu Khánh giao cho Đoàn thanh niên và Hội Nông dân phụ trách. Cùng với việc giao nhiệm vụ cụ thể, địa phương sẽ hỗ trợ kích cầu vườn mẫu với: 5 triệu đồng/vườn hộ 500 m2; 8 triệu đồng đối với/từ 500m2 đến 1.000m2; 10 triệu đồng/vườn hộ trên 1.000m2. Sau khi hoàn thành thí điểm, UBND xã sẽ bàn bạc, thống nhất cách làm cụ thể, phù hợp thực tế để nhân rộng việc cải tạo vườn hộ, xây dựng vườn mẫu trên địa bàn toàn xã.

Theo khảo sát, hiện tại toàn huyện có 12.029 vườn, với tổng diện tích 178,13 ha, trong đó: số vườn có diện tích 500 m2 trở lên là 582 vườn; số vườn có diện tích từ 400-500 m2 là 507 vườn; số vườn có diện tích từ 300 – 400 m2 là 742 vườn; số vườn có diện tích từ 200-300 m2 là 1.079 vườn; số vườn có diện tích từ 100-200 m2 là 1.818 vườn; số vườn có diện tích dưới 100 m2 là 7.301 vườn. Những năm gần đây với phong trào xây dựng nông thôn mới, bộ mặt nông thôn trở nên khang trang, sáng-xanh-sạch đẹp. Trong đó, phong trào chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả trong vườn tạp sang xây dựng vườn mẫu, trồng những loại cây có giá trị kinh tế cao được người dân tích cực hưởng ứng, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng hiệu quả sử dụng đất, giúp người dân nâng cao thu nhập tạo thành những khu vườn mẫu đặc sắc về cảnh quan và thu nhập trong các làng, xã. Một số địa phương cải tạo vườn tạp trồng cây ăn quả có múi như: cam, bưởi, chanh, dừa,... điển hình như: mô hình trồng chanh, bưởi, vú sữa ở xã Hoằng Xuân; trồng bưởi, thanh long, cây cảnh ở xã Hoằng Đạo, Hoằng Thắng; trồng ổi tại xã Hoằng Châu, Hoằng Thành, Hoằng Đồng; trồng đào, trồng hoa ở xã Hoằng Hải; trồng rau ở xã Hoằng Hợp; trồng dừa, trồng cau ở xã Hoằng Thành, Hoằng Trạch, Hoằng Xuyên,… bước đầu mang lại hiệu quả cả về kinh tế và cảnh quan môi trường, tạo hiệu ứng tích cực trong Nhân dân.

Tuy nhiên, hầu hết các vườn còn lại chưa được chủ vườn đầu tư cải tạo để có
hiệu quả kinh tế và cảnh quan;do lịch sử để lại, nhiều vườn còn hoang dại, chưa sạch sẽ, chưa ngăn nắp gọn gàng, bố trí trồng cây chưa khoa học, chỉ có cây mọc và phát triển tự nhiên với giống bản địa, ít hoặc không có chăm sóc tác động; một số chủ vườn chỉ trồng cây theo cảm tính theo phong trào, chưa quan tâm chú trọng lựa chọn cây trồng, còn khá phổ biến tình trạng trồng quá nhiều loại cây trên một mảnh vườn với mục tiêu phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày, không nghĩ đến sản xuất hàng hóa; chưa chú trọng đầu tư giống, phân bón, kỹ thuật áp dụng còn hạn chế, cây trồng chưa được thường xuyên tạo hình, cắt tỉa, phòng trừ sâu bệnh kịp thời, nên hiệu quả kinh tế không cao; nhiều khu vườn chưa được thiết kế khi trồng cây nên rậm rạp, thiếu mỹ quan và bất tiện trong chăm sóc; đất không được cải tạo, bón phân…nên năng suất các loại cây trồng thấp, chất lượng không cao, chất lượng sản phẩm chưa đáp ứng được thị hiếu của người tiêu dùng và chưa trở thanh hàng hóa.
Thực tế cho thấy, việc thực hiện tiêu chí Vườn hộ này cũng chính là cải tạo vườn tạp để trồng cây trồng có giá trị kinh tế cao hơn và có sự áp dụng khoa học kỹ thuật và yêu cầu bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Đây vừa là yêu cầu nhưng cũng vừa là nhu cầu phát triển kinh tế các hộ nên việc xây dựng và triển khai đề án sẽ góp phần quan trọng nâng cao đời sống tinh thần và vật chất của Nhân dân gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu và xây dựng đô thị văn minh trên địa bàn huyện.

Những vườn cây được trồng theo hàng lối, bài bản, có quy hoạch thể hiện tư duy đổi mới của chủ hộ, góp phần giúp kinh tế các gia đình ngày càng phát triển. Xây dựng và phát triển vườn hộ được nhân lên ở các địa phương sẽ làm thay đổi nhận thức, tư duy, biết áp dụng khoa học kỹ thuật để xây dựng vườn mẫu đạt chuẩn, nâng cao thu nhập. Qua đó, tiếp tục đẩy mạnh phát triển kinh tế làm giàu cho nông dân, từng bước xây dựng nông thôn mới ngày một bền vững.

Thanh Quý – Trung tâm VHTT TT&DL