Chương trình OCOP huyện Hoằng Hoá – từ những câu chuyện sản phẩm.

Từng sản phẩm OCOP huyện Hoằng Hoá có được chỗ đứng trên thị trường thì không chỉ có chất lượng tốt, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, bao bì mẫu mã đúng tiêu chuẩn... mà quan trọng là qua đó đã phản ánh được dấu ấn của từng địa phương, đề cao được các giá trị truyền thống của mỗi vùng đất, mỗi cộng đồng dân cư mà ở đó câu chuyện sản xuất, lịch sử văn hóa đậm đà dấu ấn địa phương là một yếu tố khá quan trọng góp phần thu hút bộ phận lớn người tiêu dùng quan tâm tới sản phẩm.

 Nhằm góp phần lan tỏa những giá trị kinh tế, đặc trưng, truyền thống văn hóa từng địa phương trên địa bàn huyện tới người tiêu dùng khắp các vùng miền trong tỉnh, trong nước, từ đó kích thích thị hiếu, nhu cầu mua sắm của khách hàng, những năm qua, chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (gọi tắt là chương trình OCOP) đã đang được huyện Hoằng Hóa tích cực triển khai và thực hiện. Nhờ hướng đi đúng và hiệu quả, đến nay, huyện Hoằng Hoá đã xây dựng được 7 sản phẩm OCOP cấp tỉnh. Mỗi sản phẩm OCOP là một câu chuyện, đó có thể là câu chuyện về việc tại sao sản vật chỉ ở vùng đất đó mới có sự khác biệt, hoặc cách thức, nguyên liệu, quy trình sản xuất của địa phương này không giống những nơi khác...

Năm 2019, Hoằng Hoá có 3 sản phẩm được công nhận, năm 2020, tiếp tục có thêm 4 sản phẩm của huyện được Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh bỏ phiếu công nhận đạt từ 3 sao đến 5 sao. Theo đó, 2 sản phẩm nước mắm và mắm tôm Lê Gia xã Hoằng Phụ được đánh giá nâng hạng 5 sao, sản phẩm mắm tép Lê Gia xã Hoằng Phụ được xếp hạng 4 sao, 4 sản phẩm đạt 3 sao cấp tỉnh, gồm: Đông trùng hạ thảo khô, rượu Đông trùng hạ thảo Lạch Trường xã Hoằng Thanh, dưa hấu đồng quê của HTX DVNN xã Hoằng Thắng và nước mắm Bà Hoan xã Hoằng Phụ.

Các sản phẩm của công ty Lê Gia

Các sản phẩm của công ty Lê Gia

 

Trong số 7 sản phẩm OCOP của huyện Hoằng Hoá, 2 sản phẩm của Công ty Lê Gia, gồm nước mắm và mắm tôm được Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP tỉnh Thanh Hóa chọn đề xuất Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP Quốc gia công nhận sản phẩm OCOP 5 sao Quốc gia. Khác hẳn với nước chấm công nghiệp, nước mắm truyền thống Lê Gia là sản phẩm được làm hoàn toàn theo phương pháp ủ chượp thủ công, chắt cốt từ tinh chất cá cơm và muối được ngâm dầm trong các lu, vại, thùng gỗ từ 18-24 tháng, quá trình này sẽ giúp thịt cá ngâm dầm trong muối mặn sẽ phân giải các protein từ đơn giản đến phức tạp cùng các axit amin có lợi cho sức khỏe. Khi chắt cốt có vị ngọt hậu, mặn ngọt hài hòa và thật tự nhiên, nguyên chất, có màu hổ phách mà không cần đến bất cứ sự can thiệp nào của hương liệu, phụ gia hay máy móc công nghệ. Ông Lê Anh – người sáng lập Công ty TNHH Thực phẩm & TMDV Lê Gia chia sẻ: “Để có được loại nước mắm ngon, nguyên chất thì một phần nằm ở khâu chọn muối phải là loại muối được phơi kết tinh trên bạt sau đó thu hoạch về và lưu kho đến 2 năm, như vậy hạt muối sau khi lưu kho đến khi sử dụng sẽ có nhiều công dụng loại bỏ đi nhưng hoạt chất bất lợi có hại cho sức khỏe con người có trong nước mắm.” Hiện nay, hệ thống nhà xưởng sản xuất mắm và nước mắm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu ở đây có quy mô sản xuất 400.000 lít nước mắm và 200 tấn mắm tôm, mắm tép mỗi năm. 

Nước mắm Bà Hoan - làng nghề Khúc Phụ xã Hoằng Phụ tại gian hàng trưng bày sản phẩm tại siêu thị Coopmart

Nước mắm Bà Hoan - làng nghề Khúc Phụ xã Hoằng Phụ tại gian hàng trưng bày sản phẩm tại siêu thị Coopmart

 

Cũng là một sản phẩm mang tính đặc trưng của vùng biển Hoằng Phụ, sản phẩm nước mắm Bà Hoan của Công ty TNHH Khuê Các được người tiêu dùng đánh giá cao và được xếp hạng sản phẩm OCOP 3 sao. Sản phẩm nước mắm của gia đình Bà Hoan đã được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh biết đến. Nhiều gia đình trải qua nhiều thế hệ sử dụng nước mắm Bà Hoan. Có lẽ vì thế mà đối với nhiều người, hương vị nước mắm Bà Hoan nằm trong làng nghề nước mắm Khúc Phụ xã Hoằng Phụ không đơn thuần là hương vị ẩm thực mà còn chứa cả những ký ức đã được đắp đổi bằng tất cả nỗ lực, tâm huyết của gia đình bà. Cái hay, cái ý nghĩa tồn tại lâu bền trong sức sống của các sản phẩm truyền thống là như vậy. Đằng sau mỗi sản phẩm truyền thống luôn có bóng dáng câu chuyện kể về cuộc đời của người làm ra nó. Giá trị thương mại ở những sản phẩm ấy được vun đắp bằng giá trị của niềm tin qua nhiều thế hệ - niềm tin mà bất kỳ một sản phẩm, thương hiệu nào cũng khát khao có được. Để làm nên những giọt nước mắm Khúc Phụ là cả một quy trình nghiêm ngặt, khâu đầu tiên cũng là khâu quyết định đến độ ngon của nước mắm là tuyển chọn cá. Cá làm mắm nhất thiết phải là cá tươi, cá càng tươi thì vị nước mắm càng đậm ngon, trong đó chủ yếu là cá Nục, cá Cơm, cá Lẫm với tỷ lệ là 3 cá, 1 muối. Muối sử dụng phải sạch, khô. Khẳng định thương hiệu của một sản phẩm truyền thống từ chính chất lượng sản phẩm, hiện nay thương hiệu nước mắm Bà Hoan đã có tại các nhà hàng lớn, hệ thống 70 cửa hàng phân phối trong cả nước, một số siêu thị lớn như Coopmart, BigC…

Sản phẩm Đông trùng hạ thảo xã Hoằng Thanh - sản phẩm OCOP 3 sao
 

Cùng chung mục đích hướng đến được xếp hạng là sản phẩm OCOP, sản phẩm đông trùng hạ thảo của gia đình anh Nguyễn Hữu Tấn thuộc cơ sở sản xuất đông trùng hạ thảo Lạch Trường xã Hoằng Thanh cũng là một sản phẩm đạt 3 sao OCOP năm 2020. Được biết, đây là 1 trong 2 cơ sở đầu tiên trên địa bàn huyện Hoằng Hóa áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất sản phẩm đông trùng hạ thảo. Nấm đông trùng hạ thảo có rất nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, là nguồn nguyên liệu tốt cho ngành y dược học. Trong đó, nổi lên với 3 công dụng chính là bồi bổ cơ thể, phục hồi sức khỏe sau đau ốm; tăng cường chức năng thận và tăng cường hoạt động hệ tuần hoàn, hệ hô hấp và khả năng miễn dịch của cơ thể... Từ việc đánh giá tác dụng và giá trị thương mại của nấm đông trùng hạ thảo, đầu năm 2019 anh đã tìm tòi và nhờ người chuyển giao khoa học công nghệ, đầu tư cơ sở sản xuất đông trùng hạ thảo với quy mô phòng cấy giống 35m2, phòng ủ tơ 62m2, phòng nuôi trồng 256m2. Các phòng đều bảo đảm tiêu chuẩn về độ ẩm, ánh sáng, nhiệt độ, có đầy đủ các thiết bị bảo đảm cho quy trình sản xuất. Thành công này đã mở ra một cơ hội nghề mới có triển vọng mang lại hiệu quả kinh tế cho gia đình, cũng như góp phần đưa thêm những sản phẩm có chất lượng của huyện Hoằng Hoá trên thị trường.

Sản phẩm dưa hấu đồng quê của HTX DVNN Hoằng Thắng - sản phẩm OCOP
 

Hay như “Dưa hấu đồng quê” – chỉ là tên gọi của một sản phẩm nông nghiệp truyền thống trên mảnh đất Hoằng Thắng nhưng nó chứa đựng trăn trở của những con người không ngừng tìm kiếm, không ngừng nỗ lực để cây trồng này có thể bám trụ, mang lại giá trị thu nhập cao cho người nông dân và ngày càng vươn xa khẳng định vị thế ở thị trường trong nước và một số nước bạn. Gần 20 năm đứng chân trên đồng đất Hoằng Thắng, cây dưa hấu Hắc Mỹ Nhân ngày càng khẳng định là loại cây trồng phù hợp với chân đất nơi đây. Nhanh chóng trở thành loại cây trồng truyền thống của địa phương, số hộ nông dân tham gia sản xuất ngày càng đông với 1.000 hộ, diện tích 100 ha.  Đi đến nơi đâu, dưa hấu Hoằng Thắng cũng được thị trường ưa chuộng, được người tiêu dùng đánh giá cao bởi chất lượng của nó. Còn người nông dân Hoằng Thắng đã ngày càng thành thạo với kỹ thuật sản xuất dưa hấu, tạo ra sản phẩm an toàn và mang lại thu nhập cao.

Mỗi sản phẩm OCOP là một câu chuyện về sự nỗ lực của các hộ sản xuất, doanh nghiệp nhỏ ở Hoằng Hoá trong quá trình sản xuất, kinh doanh và xây dựng thương hiệu... Cùng với đó là sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền trong việc kết nối, tập huấn, hướng dẫn, triển khai thực hiện và ban hành những chính sách khuyến khích, động viên kịp thời.

Để triển khai thành công chương trình OCOP, Hoằng Hoá đã xây dựng một số chính sách cụ thể nhằm khuyến khích, khơi dậy sáng tạo của người dân để có nhiều sản phẩm thế mạnh địa phương tham gia OCOP. Với những kết quả bước đầu trong hành trình xây dựng chương trình “mỗi xã một sản phẩm”, tin tưởng các đặc sản của Hoằng Hoá sẽ ngày càng vươn xa, nâng cao giá trị và thu nhập cho người sản xuất trên địa bàn.

Thanh Quý – Trung tâm VHTT – TT&DL